Zelfmanagement in de laatste levensfase?
Zelfmanagement in de laatste levensfase?
De titel van het 2e artikel geschreven op Linkedin in 2022. Het eerste artikel kun je verderop lezen ‘de 7 redenen om wel te praten over de laatste levensfase’.
Door-leven in de laatste levensfase? Als je ermee geconfronteerd wordt door ouderdom, of dat er een diagnose is gesteld van een ziekte of dat de ziekte zich ontwikkelt? Een onbekend stuk van het levenspad waarin je niet weet wat je te wachten staat.
Heb je dat wel eens? Dat je heel goed je wensen en grenzen kent, maar dat je nét de details niet ingevuld krijgt? Of dat je niet weet wat de mogelijkheden zijn? Je weet dat er iets kan, maar niet hoe? En dan… Dan is de vaart van ‘in actie komen’ er weer uit. Daarin ben je zeker niet de enige!
Het leven is geen gladgestreken pad, maar vol met kiezels, kuilen en oneffenheden. Juist die obstakels maken ons bewust van de mooie momenten.
Eigen regie, zelf vormgeven aan de rest van jouw leven.
Een belangrijk onderdeel van zelfredzaamheid en zelfmanagement is de eigen regie houden. Het betekent dat je zelf, eventueel bijgestaan door je naasten, vorm geeft aan je leven en bepaalt wie welke hulp verleent. Of ondersteuning biedt in lichamelijk, sociaal en psychisch opzicht. Paar tips:
- Ga uit van het positieve, wat kan ik wel, waar ligt mijn kracht?
- Wat zou je graag weer of nog willen doen? Ken je je eigen drijfveren en erken je de situatie?
- Jij hebt de zeggenschap over ondersteuning. Welke hulp heb je nodig en hoe wil je dat die hulp eruit ziet?
- Versterk je informele en sociale netwerken.
Maar hoe dan te beginnen?
Tip 1– Waar sta je nu?
Hoe kun je voor jezelf zorgen als je niet meer beter wordt?
- Probeer in een zo goed mogelijke conditie te blijven (in wat je nog kunt). Denk hierbij aan lichaamsbeweging, eten en drinken, rust en ontspanning.
- Probeer de gedachte los te laten dat alles in het leven te controleren of te bepalen is. Dat is het niet, dus ook niet in de laatste levensfase. Je hoeft geen energie meer te verspillen.
- Gebruik je spaarzame energie om te doen wat voor jou van belang is. Zoals tijd doorbrengen met wie en hoe jij dat wilt. Leef in het nu. Wees bewust van de kleine momenten en koester ze.
Tip 2 – Breng jouw prioriteiten in kaart.
Laat je niet verrassen door de situatie of de tijd. Anders heb je er later misschien geen energie meer voor. Het is aan te raden na te denken over een aantal praktische zaken die je kunt regelen ‘bij leven’. Soms wil je er liever niet over nadenken, maar de gevolgen kunnen enorm zijn En dan helpt ‘had ik maar’ niet meer. Voor jou niet en voor je naasten niet.
Bijvoorbeeld :
- Financiële zaken (regelen)
- (levens) testament (vastleggen)
- Wensen rondom behandeling/levenseinde (vastleggen)
- Afscheidswensen (vastleggen).
Tip 3 – Vastleggen, doe het nu.
Waarom nu al? Nu kun je zelf de zaken afronden. Als vastgelegd is wat voor jou belangrijk is, heb je geen onuitgesproken of losse eindjes meer.
Het is geen leuke klus, maar het geeft jou en je naasten veel duidelijkheid. Zij zullen je er dankbaar voor zijn. Naast het verdriet, gemis en alle zaken die spelen, geeft het hen een handvat voor nu en later.
Tip 4 – Met wie ga je in gesprek?
Probeer over de schroom heen te stappen om de informatie te delen.
Het is jouw leven en het zijn jouw wensen en grenzen. Heldere en duidelijke vastlegging is een dankbaar document voor diegenen van wie jij wilt dat ze deze informatie kennen. Zodat ze, wanneer nodig, voor jou kunnen spreken. Zodat jouw naasten geen twijfel, of zorg hebben als het moment daar is.’
Denk bijvoorbeeld ook aan de (huis)artsen, specialisten en/of het zorgteam en anderen die jou en je naasten ondersteunen.
Veel kracht, sterkte en heb het leven lief en elkaar.